Wat als? Als wetenschap, technologie of de samenleving verandert, hoe ziet onze wereld er dan uit?

Sciencefiction

Sciencefiction is een vaak verkeerd begrepen en verguisd genre, waarvan velen denken dat het alleen over ruimteschepen, aliens en laserpistolen gaat. Een andere misvatting is dat SF de toekomst probeert te voorspellen, terwijl het juist sterk gaat over wat er ten tijde van het schrijven speelt, waarbij de 'wat als?' vraag gesteld wordt.

Sciencefiction is - nog meer dan fantasy en historisch - mijn grootste liefde (zoals je ook kunt zien in mijn lijst van 50 favoriete boeken: 34 zijn SF).
Qua schrijven is de verhouding meer evenwichtig verdeeld, denk ik, vooral omdat fantasy en historisch over het algemeen makkelijker te verkopen is. Recent heb ik wel weer meer SF dan andere genres gepubliceerd.
Mijn sciencefiction is meestal in de nabije toekomst gesitueerd, soms een paar eeuwen na nu en bij hoge uitzondering in de verre toekomst. De subgenres lopen uiteen, maar zijn meestal actierijk en avontuurlijk, met de geëxtrapoleerde wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen meer als decor en narratief middel, dan de focus van het verhaal (zoals in klassieke sciencefiction). Vaak gebruik ik ook sociale en culturele verschuivingen als aanleiding voor de 'wat als?' vraag in het verhaal.

Boeken

Boeken

Inmiddels zijn er meerdere boeken en bundels met sciencefictionverhalen verschenen.

  • De komeet
    Uitgeverij De Geus
    Een bundel met speculatieve verhalen, samengesteld door Vamba Sherig en mij, geschreven door Nederlandstalige auteurs uit alle achtergronden in ons multiculturele land, naar aanleiding van het verhaal 'The Comet' van W.E.B. Du Bois uit 1920. Vamba en ik schreven samen het dystopische sciencefictionverhaal 'Gloed van de wederhelften'.
  • Artphy serie: Grontopia, Heks! en Verteerbaar
    Uitgeverij Tilia Scriptum
    In het kader van drie verschillende kunstprojecten van Kunstencentrum Artphy heb ik drie bundels samengesteld. Elke bundel bestaat uit een aantal essays over het besproken onderwerp, vergezeld van toepasselijke verhalen die daarop reflecteren. Toevallig zijn alle drie mijn bijdragen sciencefictionverhalen geworden, respectievelijk 'Gelouterd Westerwolde' (in een verre toekomst waar de aarde grotendeels teruggegeven is aan de natuur), 'Heksenmacht, koekje van eigen deeg' (in een nabije toekomst, waar vrouwen de wereldmacht hebben overgenomen en één incel zich probeert te verzetten) en 'De laatste mevrouw' (in een nabije toekomst, waar de wereld veganistisch is geworden en bioindustriedieren niet meer uitgebuit worden).
  • Halloween Horror Verhalen
    Uitgeverij Luitingh-Sijthoff
    Ik stelde de bundel samen (13 verhalen natuurlijk) en schreef twee verhalen. '12,5' is zombiehorror in een (toen) toekomst waar de muur van Trump gebouwd is en vooral dient om drugs en zombies buiten te houden. Met opzet een schurende invulling van extreem rechtse plannen.
Harde versus zachte sciencefiction
Binnen sciencefiction is een belangrijke onderverdeling te maken, namelijk die tussen harde of wetenschappelijk accurate, en zachte of meer op sociale aspecten gerichte sciencefiction. De zachte variant wordt ook wel social fiction genoemd.

Hoe schrijf je fantasy en sciencefiction? Uitgeverij Atlas Contact, 2015

Verhalen

Naast boeken schrijf ik ook veel sciencefictionverhalen, waarvan er vele gepubliceerd zijn in tijdschriften en online. Een paar voorbeelden:

  • 'Het land van de vrijheid (in zeven vignetten)' (gepubliceerd in HSF Magazine, het verhaal is uitgebreid besproken op Hebban.nl)
    Near future sciencefiction, satire en dystopie, gebaseerd op een extrapolatie van het PVV-verkiezingsprogramma. Wat als alles wat er in dat document staat uitgevoerd zou worden? Hoe zou Nederland er dan uit zien?
  • 'Groot wild' (te lezen op Hebban.nl)
    Near future sciencefiction, actiethriller, over een Nederlandse veteraan die afreist naar het Poolse oerbos Białowieża. Hij is uitgerust met een koffer van geheugenplastic, een smartbril en een materieprinter en hij verheugt zich op een bezoek aan de tandarts.
  • 'Het lot van een oorlogsmisdadiger' (derde plaats in de Paul Harland Prijs en gepubliceerd in Ganymedes 13)
    Futuristische thriller over het proces tegen een verzetsleider die een ultra-kapitalistisch wereldrijk op de knieën heeft gedwongen met een atoombom op Amsterdam. Tijdens de rechtszaak blijkt dat het gevaar nog steeds niet geweken is.
  • 'Een berg van Einsteins licht'
    (gepubliceerd in Wonderwaan 22)
    Een agent van de Engelse koningin arriveert in de Kuipergordel om de gestolen kroon van de Queen Mother terug te halen uit het Indiase generatieschip dat op het punt staat gelanceerd te worden naar een verre ster.
  • 'Vooruitzicht'
    (gepubliceerd in Tirade 468)
    Een oude vrouw gaat via een uploadprogramma 'op bezoek' bij haar dochter die als astroïdemijnwerker de planetoïde Cruithne helpt ontginnen.
  • 'Artificiële immersie'
    (gepubliceerd in Wonderwaan 30)
    Een dronepiloot leidt zijn Rhino-gevechtsrobot door de jungle om een verrader in te rekenen. Waar houdt de robot op en waar begint de mens?

De meeste van mijn sciencefictionverhalen spelen in de relatief nabije toekomst. Dat heeft natuurlijk als groot risico dat wat je bedenkt ingehaald wordt door de werkelijkheid. Denk aan de briljante cyberpunkroman Neuromancer van William Gibson: hij voorspelde het internet en legde de term 'cyberspace' vast in zijn fictie. Maar in zijn (inmiddels retro-) toekomst had hij geen unplugged toepassingen, of zelfs maar mobiele telefoons bedacht, waardoor zijn wereld inmiddels aanvoelt als een alternatieve realiteit, in plaats van de toekomst. Overigens is Zenumagiër (de Nederlandse vertaling) nog steeds een geweldig boek en het staat op nummer twee van mijn favoriete boeken aller tijden.

Daarom maak ik me daar niet zoveel zorgen over. Als de toekomst van 'Het land van de vrijheid' niet gerealiseerd wordt, zal ik alleen maar blij zijn!